چنانکه معلوم است جنگ به دو نوع است که عبارتند از ؛ جنگِ فیزیکی و جنگِ رواني است .جنگ فیزیکی همان جنگِ است که به اصطلاح قوت های امنیتی مان در حال حاضر در سنگر های جنگ می جنگند و با دشمن رویاروی اند . در چنين جنگ تلفات و زخمیان نیز وجود ميداشته باشد که نحوه برخورد نظامی و قوت دو طرف را نشان میدهد که کدام یک پیروز در جنگ خواهند شد ، اما جنگ روانی چیست و تا چي حد دشمن میتواند پیروز این جنگ باشد ؟ 

همانطوریکه از نامش پیداست جنگِ روانی به جنگي گفته میشود که دشمنان در سنگر هاى جنگ به شکست مواجه گردند و بلاخره شروع به درز اندازی در میان اجتماعِ مردمی نمایند . تاریخچه جنگِ روانی را می‌توان به سالها پیش و تمدن‌های اولیه ي بشر بازگرداند. این جنگ از دورانِ بسیار قدیم توسط دشمنان به کار برده میشد زمانیکه آنها شکست ميخوردند راهي پیروزی آنها همین بود که تبلیغاتِ منفی را روی اجرا میگذاشتند و دفعتاً مردم را سراسیمه پريشان و تشویق به اغتشاش در برابر حکومت ها می‌نمودند. دشمنان همواره با استفاده از چنین جنگ در اذهان مردم یک نوع ترس و باور نادرست را به میان میآوردند که با به میان آمدن ترس و خوف نه تنها مورال و روحیه مردمان ضعیف میشد بلکه روحیهء قطعات اردو نیز در جبهاتِ جنگِ رو در رو و فزيکي از بین میرفت و سبب باخت آنها در میدان نبرد می شد. یکی از اصول اساسی جنگ روانی جهل مخاطب است، زیرا مخاطب جاهل هیچ گاه به دنبال یافتن حقیقت نمی‌رود و یا اگر به حقیقت هم بر حسب اتفاق برخورد بکند، آنچه را که از قبل در ذهنش فرو کرده‌اند را قبول می‌کند تا حقیقتی بیرونی و ملموس تر. در چنین شرایطی که جهان نهایت به مرحله  پیشرفت رسيده است ،اطلاعات جمعی و رسانه هاي مختلفي ساخته شده اند  ، که کمکِ بسا بزرگ برای دشمنان نموده است. دشمنان با استفاده از ميديا و اطلاعات جمعی و خبري نظیری فيسبوک، تويتر، گوگل، يوتيوب وغیره قادر به این شده اند تا در سراسر جهان و خصوصاً افغانستان  یک نوع اختلالِ بزرگ را به میان آورند و مردمان همه جهان را به لرزه بیاندازند . آنها با استفاده از تکنالوژي های مزبور صفحه ها و اکونت های مستعار میسازند تا تبلیغات دروغین را منحيث شهروند عادی کشور به نشر برسانند و دیگر شهروندان را تشویق به فروپاشی نظام و يا سقوط حکومت کنند که جزِ تکنیک و تبلیغاتِ جنگ روانی میباشد و با این نوع تکنیک آنها  بختِ جنگ را به نفع خویش باز مي کنند؛ چونکه  با تبلیغاتِ منفی شان مردم و ملت ها را به جان هم میاندازند ،اغتشاشات مانع اداره دولت و خطوط، جبهات جنگ میشود، اردو و پوليس مجبور به تامین امنیت در شهرها میشوند تا از ورود دشمن به شهرها جلوگیری نمایند، زیرا  دشمن تکنیک را به کار برده تحرکات محاربوي و تعرضی را در دو خطوطِ جنگ یعنی در ولایات که مربوط به ساحات و موقعیت های ژئواستراتژیک و  توپوگرافیک میشود که از قبیل دشت ها، کوه ها میباشد که با اردو رویاروی می جنگند و در شهر ها و موقعیت های ديپلماتيک پلان ها و تحرکات وسیع انفجاری را طرح میکنند تا نظام را برهم زنند.

با اصطلاحِ جنگِ روانی آشنا شدیم که چیست ! حالا باید روش های جنگ روانی را در افغانستان مطالعه نماییم که چیست و چگونه دشمن توانسته است که در خانه های ما افغانها گلیم غم را بگشایند. دشمنان از روش های مختلفی در جنگ روانی علیه ملتِ افغانستان استفاده میکنند که عبارتند از : 

۱– شایعه :

در افغانستان دشمنان همواره شایعه پراکنی نموده اند و با شایعات و تصاوير نادرست جنگ، در وجود افغانها یک نوع ترس یا پانيک خطرناک را جا داده اند که اين وسیلهء خوب شده است که افغانها پا به فرار از وطن بگذارند. اهداف ایجاد شایعه در افغانستان عبارتند از :

الف) ایجاد بدبینی نسبت به نظام و مسئولین آن که می تواند آثار نا مطلوبی را در پی داشته باشد، که چنین وضعیت در نظام افغانستان جریان دارد . 

ب) افزایش نگرانی و اضطراب در مردم.

ج) ترور شخصیت و لکه دار کردن قداست ارزشها، مسئولین و نظام.

د) ایجاد فضای ناسالم اجتماعی و دگرگون کردن اوضاع اجتماعی .

و) ایجاد تفرقه در میان مردم، برای از بین بردن وحدت و یگانگی که پیروزی هر ملتی تنها در سایه آن تحقق خواهد یافت. نکته مهم دیگر این که در شایعه سازی، دشمن حتما در پی نتیجه از آن نخواهد بود؛ زیرا که با ایجاد شایعه، افکار را به سمت مسائل غیرضروری سوق می دهد؛ مانند تبلیغاتی ناسالمِ چون : پشتون ها  انتحاري اند و در مقابل تاجیک های لندغر اند . که این جز از تفرقهء دشمن و تبلیغات است که اقوام را با اين نامها جدا میسازند وحدت و یکپارچگی را از میان مردم از بین میبرند .

۲– مبالغه :

دشمن با اين تکنیک مردم را ذهنیت منفی میدهد و تماماً مسائل را بزرگ جلوه میدهند و بدینوسیله ایشان با این طرز فکر مردم را با خود جذب میکنند تا علیه حکومت ایستادگی نمایند .

۳– فریب :

دشمن با استفاده از فریب و دروغ مسائل و اوضاع بغرنج کشور را خرابتر میسازد و با استفاده از دروغ شان ذهنیت ملت را به نتیجه مورد انتظار خویش برساند. 

۴– تفرقه :

یگانه روشي خوب و تکنیک دشمن تفرقه است که امروز ملت افغانستان را درهم کوبیدند و اقوام را به جان هم انداختن چنانکه یکی از شیوه های انگلیس نیز تفرقه بود که همان کلام مشهور انگلیسی است؛ تفرقه بیانداز حکومت کن (divide and rule). در این شیوهء جنگ روانی دشمن با استفاده از تفرقه در ميان اقوام خواهان از بین بردن وحدت ملی ملت افغانستان ميباشد و نهایت کوشش میکنند تا ميان حاکمان دولت یک تفرقه بررگ را به ميان آرند تا وضعیت را تحت کنترول خویش داشته باشد .

بنابر تعاریفِ روش های جنگِ روانی در افغانستان دانستیم که دشمن چی نوع پلان هاي را در دست دارد تا ملت افغانستان را به تباهی بکشانند. آنها با استفاده از غم مردم، به مردم یکنوع دردی بزرگ و ترس را جا ميدهند تا ملت ناتوان گردد .

دشمن یاس و نامیدی را در وجود ملت افغانستان جا میدهد تا با اينطريق یک نوع مريضي روحی را در وجود تماماً شهروندان کشور پیدا نماید .

آنها با استفاده از وحشت ملت را تشویق به فرار مينمايند و با این تکنیک اوضاع اقتصادی، سیاسی ، فرهنگی و همه مسائل را به چالش می کشانند تا بتوانند ملت را سراسیمه ترس و درگيرى اختلافات نمایند.

بناً باید محتاط بود و دشمنان را شناخت و با دولت افغانستان یکجا ایستاد زیرا کوشش دشمن تسلط و هژمون افغانستان است که به هر شیوه شود آنها باید به این آرزوی خويش دست يابند .

يادداشت: این مقاله بيانگر نظر نویسنده است، پژواک در قبال آن مسووليتى ندارد.

Visits: 46