هرات(پژواک،٢٥قوس ٩٦): يافته هاى پژواک نشان ميدهد که با وجود هشدار جدى رييس جمهور غنى براى جلوگيرى از صادرات سنگ مرمر پروسس ناشدۀ ولايت هرات، هنوزهم اين سنگ که به “طلاى سفيد” افغانستان نيز شهره است، به بيرون از افغانستان قاچاق مى شود.
محمداشرف غنى رييس جمهورکشور، دوسال پيش در سفرش به ولايت هرات، از اقدامات جدى براى جلوگيرى از صادرات سنگ مرمر پروسس ناشدۀ هرات به خارج ازکشور سخن گفته بود.
موصوف در نشستى با برخى از تاجران ولايت هرات گفته بود: “من از گزارش امنيتی با خبر شدم که سنگ مرمر هرات به ايران فروخته میشود؛ براى تان هشدار می‌دهم اگر فردا خبر شدم که اين سنگ به ايران فروخته شد و کار شرکت خلافکار را متوقف نکردم، بچه آدم نيستم”.
اما با وجود هشدار جدى رييس جمهور، اکنون برخی مسوولان محلی، فعالان مدنی و اتحاديه صنعت گران هرات، با ابراز نگرانی از قاچاق سنگ مرمر می گويند که بيشتر اين سنگهابه صورت خام و نيمه پروسس به کشور ايران قاچاق میشوند.
محمدانور رحمانی رييس گمرک ولايت هرات، درگفتگو با خبرنگار آژانس خبرى پژواک با تاييد قاچاق سنگ مرمر گفت که بيشتر قاچاق سنگ مرمر هرات، از راه هايى صورت می گيرد که طالبان در آن مناطق حاکميت دارند ويا هم از راه هايی که کنترول حکومت در آن مناطق ضعيف است؛ قاچاق می گردد.
او افزود: “اگر جلو قاچاق سنگ مرمر خام و نيمه پروسس از اين ولايت گرفته شود، ١٥ درصد به عوايد گمرک هرات افزوده مى شود.
وى افزود: (ما سالانه به ارزش پنجاه (٥٠) ميليون افغانى، از قاچاق سنگ مرمر به کشور ايران و ديگر کشورهای خارجی متضرر می گرديم.)
به اساس معلومات موصوف، درحال حاضر عايد سالانۀ گمرک هرات، از صادرات سنگ مرمر از مرز اسلام قلعۀ اين ولايت به ٢٠ ميليون افغانى ميرسد.
شمارى از نمايندگان مردم ولايت هرات، در شوراى ملى نيز مدعى اند که برخى مقامات حکومتى و وکلاى شوراى ملى، قاچاقبران سنگ مرمر را حمايت مى نمايند.
مسعوده کرخی عضوولسى جرگه به پژواک گفت:”سنگ مرمر خام ولايت هرات، ازسوى باندهاى مافيايى، به بيرون از کشور قاچاق مى گردد، که درپارلمان وحکومت نفوذ دارند.”
اما اين عضو ولسى جرگه، از فرد مشخصى نام نبرد.
توقف فعاليت برخى فابريکه ها
مسوولان اتحاديۀ صنعت کاران هرات مدعی اند که قاچاق سنگ مرمر خام، باعث رکورد فابريکه داران سنگ مرمر اين ولايت شده است.
حميدالله خادم رئيس اين اتحاديه به پژواک گفت که در سالهای گذشته ٤٥ فابريکه پروسس سنگ مرمر در شهرک صنعتى ولايت هرات فعاليت داشت؛ اما درحال حاضر به دليل نبود سنگ مرمر، کار بيشتر اين فابريکه ها متوقف گرديده است.
وی افزود: “سنگ مرمر درجه اول، قبل از پروسس، ازسوی مافيا به ايران وديگر کشورها قاچاق می شود و ٤٥ درصد سنگ مرمر درجه ٢ و درجه ٣، براى فابريکه داران هرات داده مى شود.”
شماری از فابريکه داران پروسس سنگ مرمر در هرات، از نبود اين سنگ ها در فابريکه های شان شکايت نموده و مى گويند که از آغاز سال روان تاکنون، معدن داران هرات صرف سه ماه کار کرده اند.
توريالی غوثی معاون اتاق معادن وصنايع هرات و مالک يکی از فابريکه های پروسس سنگ مرمر در هرات گفت که بخاطرنبود سنگ مرمر، بيش از ٥٥ ميليون افغانى متضرر شده است.
وی افزود: “در گذشته، دولت سنگ را استخراج و به اختيار فابريکه داران قرار می داد؛ اما در حال حاضر بازار آزاد و سنگ مرغوب به اختيار فابريکه داران قرار نمی گيرد و دولت هيچ نظارت ندارد، قبلا بيش از ٤٥ فابريکه پروسس سنگ مرمر فعاليت داشتند؛ اما حالا اين رقم به ٢٠ تا ٢٥ فابريکه رسيده است.”
غوثی درادامه صحبت هايش همچنان گفت ازچهارنوع سنگ مرمر استخراج شده از معادن اين ولايت که شامل سنگ مرمر ممتاز، درجه اول، درجه دو و درجه سه بوده؛ بيشتر سنگهای درجه دو و درجه سه در اختيارفابريکه داران قرار داده مى شود.
موصوف افزود: “ما ٥٢ کارگر داشتيم واکن
ون به ١٥ کارگر تقليل يافته، اگر ٢٤ ساعت کار کنيم ٤٠٠ مترمربع توليد داريم؛ اگر٤٨ ساعت کار کنيم تا ١٥٠٠ متر مربع توليد ميرسد.”
وی علاوه کرد که در حال حاضر، هر متر مربع سنگ مرمر ممتاز، به مبلغ ٨٠٠ تا ٩٠٠ افغانى، سنگ درجه اول به ٥٠٠ تا ٦٠٠ افغانى، درجه دوم ٣٠٠ افغانى و درجه سه به قيمت ٢٠٠ افغانی در بازار های هرات به فروش مى رسد.
او گفت: “يک تُن سنگ مرمرممتاز نامنظم را ٨٠٠٠، يک تُن سنگ درجه يک را٥٦٥٠ افغانى و درجه دو را ٣٥٠٠ افغانى دريافت مينماييم، که سنگ هاى درجه دو، لاشه مى شود و يک تُن لاشه سنگ مرمر را به مبلغ ٣٠٠ افغانى مى فروشند.”
موصوف، ضمن تاکيد به ساخت پل بالاى درياى هريرود درچشت شريف به هدف حل مشکلات موجود ، از حکومت خواست تا فعاليت هاى فابريکه داران و معدن داران را نظارت نمايد؛ تا سنگ مرمر استخراج شده، بطورعادلانه برای فابريکه داران توزيع شود.
وى هرچند گفت که فابريکه داران در ولايت هرات، از ظرفيت بالا و وسايل پيشترفته برخوردارند که ميتوانند سنگ مرمر را به شکل استندرد پروسس نمايند؛ اماعبدالسميع توخی مالک يکی از شرکت های استخراجکننده سنگ مرمردرهرات گفت که فابريکه های پروسسکننده، توان پروسس سنگ مرمر را ندارند و آنان بخشى از اين سنگ ها را به صورت نيمه پروسس شده براى صادر نمودن به ديگر کشورها آماده مى کنند.
درعين حال، اتحاديه معدن داران، قاچاق سنگ مرمر را رد نموده؛ اما مى گويند که فابريکه هاى داخلى قادر به پروسس سنگ مرمر خام به استندردهاى جهانى نيستند.
عطاءالله پوپل رييس اتحاديه معدن داران و مالک معدن سنگ مرمر افغانستان در هرات، به پژواک گفت که از آغاز سال تا کنون، معادن هرات صرفا دوماه فعاليت داشته اند.
موصوف گفت: “ما امسال کمتر از يکهزار تُن استخراج داشتيم؛ اما به دولت از ١٣ هزارتُن پول ماليات پرداخت کرديم که ماليات هر تُن سنگ مرمر ٨٣٠ افغانی می شود؛ متاسفانه در هرماه بيش از ٣٠ هزار دالر خسارت ديده ايم و ازسويى هم پنج ماه است که از معاش کارگر خود قرضداريم.”
وى، کمبود برق، نبود اعطاى قرضه به فابريکه داران، خرابى سرک چشت شريف و نبودپل بالاى درياى هريرود را از مواردى خواند که سبب خسارت اکثر فابريکه داران شده است.
بربنياد معلومات منبع، درسالهای گذشته ١٧معدن سنگ مرمر در هرات فعاليت داشت؛ اما اکنون اين رقم به ١١معدن کاهش يافته است.
اين درحاليست که عبدالجميل الياسی رئيس پيشين معادن وپتروليم ولايت هرات، چندی پيش گفته بود که در در دو ولسوالی چشت و اوبۀ اين ولايت، ۳۳معدن سنگ مرمرموجود است.
به گفته اين مقام پيشين ولايت هرات، ١١ معدن در اين دو ولسوالى سنگ مرمر استخراج مى کنند و هر معدن سنگ مرمر هرات، سالانه ظرفيت استخراج ١٨ تا ٢٥ هزار تُن سنگ را دارد.
وى همچنان اظهار نگرانى کرده بود که به دليل اينکه در فابريکه های پروسس سنگ مرمر هرات، ظرفيت پروسس به ستندرد جهانی موجود نيس؛ بناءً سنگ مرمرهرات، به صورت خام، به بيرون از کشور قاچاق می شود.
با اين همه ضياء الحق پوپل رييس معادن و پتروليم ولايت هرات؛ قاچاق سنگ مرمر پروسس ناشده را رد نموده و گفت که سنگ مرمر، به صورت نيمه پروسس به کشورهای خارجی صادر می گردد.
سنگ مرمر هرات
معادن سنگ مرمر در ۱۲۵ کيلومتری شرق هرات موقعيت دارد؛ اين معادن از ولسوالی اوبه آغاز و تا ولسوالی چشت شريف ادامه دارد. درسال ١٣۵۵ چهار نوع سنگ مرمر“سفيد، نباتی، ابره و گرانيت” با کيفيت بالا در چشت شريف به طول نيم کيلومتر و عرض صد متر و ظرفيت نه و نيم ميليون مترمکعب تشخيص گرديده بود؛ اما مطالعاتى که اخيراً در آن منطقه صورت گرفته، طول اين معادن را اضافه از بيست کيلومتربر آورد نموده اند.
معادن رُخام، تراورتن و چقمق در ولسوالی‌های چشت، زنده‌جان و غوريان، از جمله معادن باز و قابل استخراج در هرات و از بزرگترين معادن سنگ مرمر سفيد داراى کيفيت عالى درکشور مى باشد.
درحال حاضر، چندشرکت خصوصی، قرارداد استخراج سنگ مرمر از معدن چشت را با وزارت معادن و پتروليم دولت افغانستان عقد نموده اند.
ازاين معادن، روزانه بيش از ١٠٠٠ تُن مواد استخراج می گردد که به گونۀ نيمه پروسس به کشورهای خارج صادر می شود.
عبدالقديراحمد فروشنده سنگ مرمر درشهر هرات، به پژواک گفت: “ما سنگ های ساختمانی را مى فروشیم و تنها سنگ مرمر ازهرات است که مى فروشيم و ديگرسنگ ها را از ايران و چين وارد می کنيم.”
موصوف افزودکه کيفيت سنگ های وطنی، نسبت به سنگ های ايران وچين بالا است؛ اما متاسفانه به دليل نبود امنيت، از معادن کشور استخراج تخنيکى صورت نمی گيرد و سنگهايی که از ايران وارد مى گردد، ارزان تر تمام مى شود.
داوود احمدی يکى ديگر از فروشندگان سنگ مرمر در هرات به پژواک گفت: (سنگ مرمر درهرات خريدار زياد دارد؛ اماسنگ هاى ايرانى وچينايى ارزانترمى باشند و ازسويى هم در هرات بيشتر مردم سنگ های مرمر درجه دوم و سوم را استفاده می کنند و سنگ مرمر درجه يک، بيشتر در کابل و مزارشريف خريدار دارد.
اقدام پوليس سرحدى درجلوگيرى ازقاچاق سنگ مرمر
مسوولان پوليس سرحدی می گويند که برای جلوگيری از قاچاق سنگ مرمر، تدابير شديد امنيتى را روی دست دارند.
گلبدين الکوزی قوماندان لوای پنجم سرحدی، به پژواک گفت که طی سال روان، از قاچاق دههاتُن سنگ مرمر از ولايت هرات جلوگيری کرده اند.
موصوف گفت: “پنج موتر باربری سنگ مرمر که به کشور ايران قاچاق مى شد را ضبط کرديم و در پيوند به اين موضوع، سه تن بازداشت شده اند.”
ازسويى هم جيلانی فرهاد سخنگوی والی هرات نيز به پژواک گفت که گزارشهايی از قاچاق سنگ مرمر هرات دريافت کرده و برای جلوگيری ازقاچاق آن، اقداماتی نيز انجام شده است.
او گفت: “چندين قاچاقبر که مى خواستند سنگ مرمر را قاچاق کنند را، به ارگانهای عدلی وقضايی سپرده ايم و همچنان برای تدابير امنيتی معادن ولسوالی چشت، نيروهای زيادی فرستاده شده اند.”
اما مسوولان ادارۀ څارنوالی هرات، بازداشت قاچاقبران در سال روان را تاييد نمى کنند.
Visits: 102
تماس با ما
خبرنامه
ارسال گزارش
اپلیکیشن موبایل پژواک