پروژۀ کاسا یکهزار؛ گام بزرگ اقتصادی است که با تطبیق آن در کشور و منطقه، صلح وثبات سراسری تامین و زندگی مرفه برای مردم افغانستان، پاکستان، قرغيزستان و تاجکستان به بار خواهد آمد. پروژه انتقال برق “کاسا ١٠٠٠” از آسیاى مرکزى به آسیاى جنوبى، بین افغانستان و پاکستان، علاوه بر فواید اقتصادى، روى وضعیت امنیتى نیز تاثیر مثبت خواهد گذاشت.
کشورهای آسیای مرکزی قرغيزستان و تاجکستان که دارای سرچشمه های سرشار آب است، با استفاده از این منابع انرژی زیادی را تولید مینماید. هوای کشورهای مذکور که نسبتاً سرد است، در فصل زمستان به انرژی برق زیاد ضرورت دارد؛ اما در فصل تابستان کشور قرغيزستان به انرژی زیاد ضرورت ندارد و آماده است انرژی اضافی خویش را از طریق پروژه کاسا یکهزار، به کشور پاکستان به ظرفیت یکهزار میگاوات به فروش برساند. قراراست با تطبیق این پروژه، افغانستان نیز از کشور قرغيزستان در حدود (۳۰۰) سه صد میگاوات انرژی برق خریداری نماید، که این رقم انرژی، به شبکه ملی پیوسته و نیاز هرچه عاجل انرژی برق درکشور توسط آن رفع خواهد شد. پاکستان که هواى بسیار گرم دارد، در فصل تابستان نیاز به انرژی بیشتر دارد. از مدت چند سال بدینسو در پاکستان تقاضا برای انرژی در پاکستان بیشتر شده و مردم به مشکلات زياد دست به گریبان بوده و نیاز دارد تا از کشورهایى که انرژی اضافی دارد، انرژی خریداری نماید.
بودجه پروژه کاسا یکهزار در حدود ۱،۲ میلیارد دالر امریکایی تخمین گردیده است، که طول این پروژه ۷۶۵ کیلومتر بوده و ۵۶۲ کیلومتر آن از خاک افغانستان میگذرد. در امتداد این مسیر، دو کنورتر ستیشن اعمار خواهد گردید که یکی آن در کشور تاجکستان و دیگر آن در پاکستان موقعيت خواهد داشت.
طبق پلان ترتیب شدۀ این پروژه، قرار است افغانستان نیز ۳۰۰ میگاوات انرژی را از طریق لین موجود۲۲۰ کیلو ولت که از کشور تاجکستان وارد خاک افغانستان گردیده است، خریداری نموده داخل شبکه ملی انرژی و برق نماید؛ اما به تقاضای دولت افغانستان قسمت خریداری این ۳۰۰ میگاوات انرژی، بطور موقت تا وقت ضرورت متوقف گردیده است.
به اساس پیشبینی ها گفته میشود که کار تدارکاتی این پروژه که همین اکنون جریان دارد، تا ماه اکتوبر سال میلادی به پایه اکمال رسیده و آمادگی ها برای کار عملی این پروژه در افغانستان آغاز گردد، که طبق پلان پیشبینی شده، درسال ۲۰۱۸ شروع کار عملی خواهد بود. به منظور تطبیق این پروژه، گفتگوها بين دو کمپنی هندی که با شرایط این پروژه و با نرخ نازلتر از دیگران قرار دارد، و حکومت افغانستان و سکرتریت پروژه کاسا- ۱۰۰۰ جریان دارد، انتظار میرود که کمپنی مذکور، توقعات و خواهشات این پروژه را بطور اساسی وطبق توافق عملی نموده، برنده تطبیق این پروژه گردد.
بودجه بخش افغانستان پروژه کاسا- ۱۰۰۰:
۱- کمکهای بلاعوض بانک جهانی (IDA) ۳۱۶ میلیون دالر
۲- از بودجه ARTF ۴۰ میلیون دالر
۳- از بودجه دولت ۴۷.۵ میلیون دالر
هزینه کلی این پروژه ۴۰۴ میلیون دالر
این پروژه بزرگ ملی، میتواند برای افغانستان در سطح منطقه وجهان زمینۀ رشد اقتصادی، ثبات سیاسی و باور بین المللی را منحیث کشور پل اقتصادی ایجاد نماید. از سوی دیگر کشور پاکستان که در گرمای تابستان با کمبود انرژی برق و تقاضای بلند مواجه است، میتواند نیاز اساسی زندگی بشری خویش را از این راه رفع نماید. به اساس تحقیقات انجام شده در مورد این پروژه، گفته میشود که با تطبیق این پروژه هزاران شغل مستقیم و غیر مستقیم ایجاد خواهد شد و در جلوگیری از افزایش فقر و بیکاری، گامی موثری خواهد بود و سبب رشد اقتصادی کشورهای زیدخل خواهد شد.
بر اساس توافقنامه های خرید و فروش برق، استفاده از لین انتقال برق کاسا-۱۰۰۰ به دو دوره تقسیم گردیده است:
- دوره فعالیت پروژه: از اول ماه می الی ۳۰ سپتامبر هر سال. در این دوره زمانی، برق اضافه بر نیاز کشورهای قرغيزستان و تاجکستان، از طریق این پروژه به پاکستان فروخته می شود.
- دوره عدم فعالیت پروژه: از اول اکتوبر الی ۳۰ اپریل هر سال، این دوره به نام دوره حق اشتراک علاقه مندان خارج قرارداد نیز مسما است. بر اساس قرارداد موجود بین چهار کشور مالک پروژه، حق دسترسی به پروژه برای کشورهای دیگر نیز در یک سند دیگر، به رسمیت شناخته خواهد شد.
سرمایه گذاری و مالکیت ها در پروژه کاسا-۱۰۰۰:
مجموع سرمایه گذاری مورد نیاز برای پروژه مذکور ۱.۱۷ میلیارد دالر است، که سهم هر کشور قرار ذیل می باشد:
- افغانستان ۴۰۴ میلیون دالر
- پاکستان ۲۳۲ میلیون دالر
- تاجکستان۳۰۱ میلیون دالر
- قرغيزستان ۲۳۳ میلیون دالر
از مجموع ۴۰۴ ملیون دالرسهم افغانستان، ۳۱۶.۵ میلیون دالر از طریق کمکهای بلاعوض بانک جهانی و ۴۰ ميلیون دالر آن، از برنامه حمایت جامعه (Community Support Program) از طریق صندوق بازسازی افغانستان تمویل گردیده است و همچنان ۴۷.۵ میلیون دالر برای مالیات و استملاک زمین، از طرف حکومت افغانستان پرداخت خواهد شد.
فیس ترانزیت:
مذاکراتی که درمورد فیس ترانزیت میان افغانستان و پاکستان جریان داشت، در اکتوبر ۲۰۱۴ به پایان رسید، و تفاهمنامه فیس ترانزیت میان وزیران مالیۀ هر دو کشور، در واشنگتن به امضا رسید. بر اساس این تفاهمنامه، پاکستان باید در مقابل هر کیلووات-ساعت برق انتقال شده ۱.۲۵ سنت دالر امریکایی بپردازد، که درآمد سالانۀ افغانستان از ترانزیت برق به پاکستان، در حدود ۴۰ تا ۴۵ میلیون دالر خواهد بود.
مزایای عمدۀ پروژه کاسا-۱۰۰۰ برای افغانستان:
- اشتراک در تعاون و همکاری منطقه ای و ایجاد مارکیت ترانزیتی بین کشورهای آسیایی مرکزی و آسیایی جنوبی.
- شناخته شدن افغانستان به عنوان شریک با اعتبار درانکشاف منطقه ای.
- اخذ ۳۰۹ میلیون دالر امریکایی کمک بلاعوض بانک جهانی برای تمویل مالی پروژه – بخش افغانستان.
- قبول حق افغانستان به سطح بین المللی مبنی بر اخذ ترانزیت از بابت انتقال انرژی از داخل خاک افغانستان.
- اخذ مالیه (ترانزیت) از فی کیلو وات برق در ساعت، که از طریق افغانستان به پاکستان ترانزیت می شود.
- ایجاد هماهنگی فکری بین مردم آسیایی مرکزی و جنوبی، که کمک کننده ثبات و امنیت در منطقه میباشد.
عوایدى که برای افغانستان بطور سالانه به دست می آید، قرار ذیل تخمین گردیده، که میتواند در عرصه رشد اقتصادی و خودکفا شدن افغانستان کمکی چشمگيرى نماید؛ این عواید به ترتیب ذیل تخمین گردیده است:
- حد اکثر مبلغ حاصلۀ سالانه (در ۵ ماه مدت فعالیت پروژه) – ۴۱.3 (چهل و یک عشاریه سه) میلیون دالر امریکایی.
- حد اکثر مبلغ حاصلۀ سالانه (در صورت انتقال برق در دورۀ عدم فعالیت پروژه) ۵۷.8 (پنجاه و هفت عشاریه هشت میلیون) دالر امریکایی.
- برآورد مجموع مبلغ حاصله سالانه از بابت ترانزیت برق در صورت حد اقل ۹۰ فیصد فعالیت پروژه (انتقال ۹۰ فیصد مقدار برق تعین شده) – ۹۹.1 (نود و نه عشاریه یک ) میلیون دالر امریکایی.
در حدود ۵۶۲ کیلو متر از طول لین پروژه کاسا-۱۰۰۰ در خاک افغانستان ساخته خواهد شد و در مسیر خود از ۶۰۰ محل، ۲۳ ولسوالی و هفت ولایت در شمال و شمالشرق افغانستان عبور می کند. این خط انتقال انرژی برق به گونۀ مستقیم بر روی زندگی ۱۵۲۰۰۰ خانواده ای که در امتداد مسیر آن زندگی می کنند، تأثیر مثبت خواهد گذاشت. قرار است از طریق وزارت احیا و انکشاف دهات، در مناطقی که پروژه مذکور از آن عبور مینماید، در حدود (۴۰) میلیون دالر برای پروژه های عام المنفعه به مصرف برسد و نیازهای اساسی مناطق مذکور، از طریق برنامه حمایت جامعه تا حد امکان رفع گردد.
به نمایندگی از افغانستان در امورات این پروژه، وزارت انرژی و آب و د افغانستان بریشنا شرکت دخیل بوده، معینیت انرژی بطور خاص جناب معین صاحب انرژی انجینیر امان الله غالب، در روی کار آوردن این پروژه زحمات و عرق ریزی های زیادی را به خرج داده و متعهد است تا این پروژۀ بزرگ اقتصادی در کشور به گونۀ عملی در خور اجرا قرار گیرد.
پروژه کاسا-۱۰۰۰ از هفت ولایت کشور چون کندز، بغلان، پنجشیر، کاپیسا، کابل ولسوالی سروبی، لغمان و ننگرهار عبور خواهد کرد؛ تا امضاى قرارداد با کمپنی های تطبیق کننده ممکن است مسیر لین انتقال انرژی برق کاسا- ۱۰۰۰ تغیر نماید؛ اما تا کنون مسیر مذکور تعین گردیده است و پروژه های (برنامه حمایت جامعه) در همین مناطق که در ۲ کیلومتری پروژه قرار دارد تطبیق خواهد گردید؛ به اساس معلومات، وزارت احیا و انکشاف دهات، کار برنامه حمایت جامعه را دیزاین نموده و درآینده های نزدیک، ممکن در اکتوبر سال میلادی ۲۰۱۷ به فعالیت آغاز نماید.
علاوه بر این، قرار است برای آگاهی دهی عامه در رابطه به پروژۀ کاسا-۱۰۰۰ کمپاین تبلیغاتی از راه های مختلف چون تلویزیون، رادیو و اخبار به راه انداخته شود و مردم را به جلب حمایت از این پروژه تشویق نماید؛ تا باشد مردم به همکاری های ایشان در عرصه های مختلف آماده کمک به این پروژه باشند؛ این برنامه آگاهی دهی، به مردم فواید و امکاناتى را که درمناطق شان با تطبیق این پروژه به مصرف خواهد رسید، تشریح خواهد کرد.
پروژه کاسا یکهزار، یکی از دستاوردهای اقتصادی کشور برای بر قراری صلح و امنیت خواهد بود، که میتواند با تطبیق آن چهارملت باهم گره ناگسستنی خورده و از ی دیگر حمایت نمایند؛ تا باشد که با به راه انداختن این پروژه، مردم این دو زون، همفکری پیدانموده و برای ثبات منطقه دست به دست هم دهد.
يادداشت: این مقاله بيانگر نظر نویسنده است؛ پژواک در قبال آن مسووليتى ندارد.
Views: 114
تماس با ما
خبرنامه
ارسال گزارش
اپلیکیشن موبایل پژواک