په افغانستان کې د سولې  خبرو پيلولو لپاره د امريکا، چين، افغانستان او پاکستان په څلور اړخيزه پروسه کې له تېرو څو اوونيو راهيسې د (لارې نقشې) بيا بيا يادونه کېږي ،خو په رسمي توګه تر اوسه د دغه بهير جزييات رسنيو ته نه دي په ډاګه شوي. دا لار نقشه يا “روډ ميپ” په حقيقت کې د احتمالي خبرو بنسټ دی.

د څلور اړخيزو غونډو يو ګډونوال وايي چې د سولې د روانو څلور اړخيزو  غونډو په لړ کې د اسلام اباد په لومړۍ غونډه کې د کابل پلاوي دا پلان وړاندې کړی و چې  په اسلام اباد کې د فبرورۍ په شپږمه د څلور اړخيزو ناستو په درېيمه غونډه کې  ياد پلان ومنل شو.  د لار نقشې د جزيياتو په اړه دغه چارواکى وايي، دا پرېکړه شوې چې د سولې پروسه به د افغانانو په مشرۍ تر سره کيږي او پاتې درې نور هېوادونه به يوازې اسانتيا برابرونکي وي.

له افغان حکومته غوښتنه شوې چې د سولې بهير لپاره يوه ملي هوکړه رامنځ ته کړي. طالبان د خبرو ميز ته هڅولو لپاره به څلور اړخيزه پروسه کې ښکېل ټول خپل رول لوبوي، ټول به طالبانو ته په خبرو کې د ګډون څرګند پيغامونه خپروي، د جګړو يا د زور د کارولو اړوند څرګندونو څخه بايد ډډه وشي.

د يادو غونډو يو بل ګډون کوونکي د نوم نه ښودلو په شرط دا هم وويل، چې د احتمالي خبرو لپاره د ځاى پر ټاکلو هم بحث شوى ، خو کومه پرېکړه نه ده شوې. غونډې ته ويل شوي چې که په چين کې د خبرو پرېکړه کېږي، نو بيا بايد پر هغو طالبانو د نړيوالو بنديزونو لرې کولو خبره هم مطرح شي چې اوس هم پرې د ملګرو ملتونو د امنيت شورا لخوا بنديزونه شته.

کېدای شي طالبان په افغانستان کې د خبرو لپاره زړه ښه نه کړي. د قطر خبره هم شوې ، خو پرېکړه نه ده شوې. سرچينه وايي چې  په څلور اړخيزه غونډه کې له خبرو مخکې د شرط ايښود سره مخالفت شوی، خو پاکستان او چين د باور جوړونې لپاره په دې برخه کې  پر ګامونو پورته کولو ټينګار کړی.

سرچينه وايي، افغانستان اوس هم غواړي چې د هغو طالبانو پر ضد دې ګام  واخيستل شي چې د سولې په خبرو کې له ګډون څخه انکار کوي. امريکايي پلاوي د خبرو ملاتړ وکړ ، ولې پر طالبانو د فشار ساتلو لپاره يې له کابل سره همغږي وه.

د يوې پوښتنې په ځواب کې يادې سرچينې وويل، هغه طالبان چې د سولې له پروسې سره نه يو ځاى کېږي  د هغوى په اړه به په يوه ځانګړې غونډه کې پرېکړه کېږي.

د دې پوښتنې په ځواب کې، چې ايا د فبرورۍ تر پايه به څلور هېوادونه بريالي شي  چي طالبان د خبرو مېز ته راولي؟  سرچينه وايي، افغان پلاوي د فبرورۍ په غونډه کې وړانديز کړی و، ځکه چې د طالبانو د پسرلني عملياتو له اعلان سره په جګړو او تاوتريخوالو کې زياتوالی راتلی شي.

د اسلام اباد په درېيه غونډه کې پر دې موافقه شوې چې د سولې پروسه کې د ګډون لپاره به په قطر کې د طالبانو دفتر ته رجوع کوي.  يادې سرچينې وويل، هره غاړه به د خپل نفوذ په کارولو سره په قطرکې د طالبانو مرکچيانو سره اړيکې نيسي او ورته به د خبرو بين الافغاني بهير کې د ګډون بلنه ورکول کېږي.

د يادوني ده چې د پاکستان په مري کې د طالبانو او افغان حکومت ترمنځ خبرو او له دې وړاندې د چين په ارومچي ښار کې د طالبانو د درې کسيز پلاوي او د سولې د شورا د هغه وخت د يوه مشر معصوم ستانکزي ترمنځ خبرو څخه د طالبانو د قطر دفتر انکار  کړى و .

طالبانو تل ټينګار کړى چې يوازې د قطر دفتر د سياسي اړيکو او خبرو بشپړ اختيار لري. د طالبانو سياسي دفتر له فعاليتونو خبر خلک وايي چې طالب مرکچيانو تماس ټينګوونکو ته ويلي  چې دوى تېره مياشت د پګواش په غونډه کې له احتمالي مذاکراتو وړاندې د ځينو ګامونو پورته کولو غوښتنې کړې وې او د هغو له منلو پرته به خبرو کې ګډون کول کېدى شي يو ستونزمن کار وي.

د پګواش په غونډه کې طالب استازو  په قطر کې دفتر ته د کار کولو اجازه ، د بنديانو خوشې کول، پر مشرانو د سفري بندېزونه لرې کول  او د طالبانو پر ضد د پروپاګنډ بندولو غوښتنې کړې وې.

يادونه: دغه ليکنه د ليکوال د نظر څرګندويه ده، پژواک يې مسووليت نه اخلي.

Visits: 0